Çимĕк

Обряды, традиции и праздники

Юрий Антонович Зайцев. Акатуй. 1934—1935 гг.У чувашей широко бытовали самые разнообразные обряды, обставлявшие все значимые моменты в жизни семьи, селения, в календарном цикле, в производственной деятельности: Сурхури; Нартукан (нартӑван); Кӑшарни (кӗрещенкке); Киремет карти; Ҫӑварни (Масленица); Калӑм; Сӗрен; Мӑнкун; Ака пӑтти; Акатуй; Ҫимӗк; Уяв; Вырма; Авӑн; Чӳклеме; Чӳк; Ниме; Киремет карти.

Çимĕк кĕллисем

Ҫимӗк — ҫуллахи сиплӗ вӑхӑтри таса уявсенчен пӗри, ваттисене асӑнмалли кун.
Уяв ячӗ «ҫиме» тенинчен тухнӑ. Ҫимӗкре вилнисене пӗрле апатланма, ӗҫме-ҫиме чӗнеҫҫӗ, масар ҫине кайса ӑсатаҫҫӗ. Ҫимӗкчен ача-пӑчан ҫичӗ тӗслӗ кӗпҫе ҫимелле, ҫичӗ хут шыва кӗмелле, ҫичӗ пусарлӑх чӗп курмалла. Ҫимӗкре яш-кӗрӗм вӑрмана кайса турат касса килнӗ.
Ваттисене ҫулталӑкра тӑватӑ хут асӑннӑ чухне пӗр йышши кӗлӗсемех каланӑ. Ҫав вӑхӑтрах Ҫимӗкӗн те, Юпан та хӑйсене расна сӑмахлӑхӗ пур. Тӗрӗссипе, кашни йӑлан мӗнле те пулин хӑйӗн кӑна кӗлли-сӑмахӗ палӑрать.
Ҫимӗк — кил-йышпа, ратнепе ирттерекен йӑла. Вӑхӑчӗ — кӗҫнерни кун, Мӑн кун хыҫҫӑн ҫичӗ эрнерен (ҫураки тӑсӑлса кайсан каяраха та хӑварнӑ).

Subscribe to RSS - Çимĕк